Home cinema-geluid binnen je eigen vier muren!
Een tv alleen is niet genoeg om de meest authentieke bioscoopervaring binnen je eigen vier muren te brengen! Je hebt ook een krachtig geluidssysteem nodig. Als je toch al van plan bent om een volwaardige thuisbioscoop op te zetten, bekijk dan onze tips voor de best mogelijke start.
Checklist voor het beste home cinema-geluid
Voor een goed bioscoopgeluid moet je de volgende opties overwegen:
- Compleet home cinema systeempakket of een op maat gemaakt geluidssysteem?
- De positie in de kamer waar de geluidsgolven van de twee stereoluidsprekers tegelijkertijd samenkomen
- Een virtuele oplossing of authentiek surroundgeluid?
- Is er meer dan één subwoofer nodig?
Virtueel surroundgeluid
Als je alleen een relatief eenvoudige soundbar-oplossing wilt gebruiken, ben je over het algemeen onafhankelijk van de plaatsing. Hoogwaardige modellen genereren hun geluidslandschap op basis van kunstmatig berekende luidsprekers. Dit creëert een gesimuleerde, ruimtelijke luisterindruk. Deze functie staat bekend als Virtual Surround.
Authentiek surround-geluid
In tegenstelling tot virtuele realisatie kan een authentiek resultaat alleen worden bereikt met fysieke geluidsbronnen. Een typische opstelling hiervoor bestaat uit verschillende elementen. Ten eerste een middenluidspreker voor een betere spraakweergave en een subwoofer met basreflexfunctie. Er zijn ook minstens vier luidsprekers om de hoeken te dekken. Verdere toevoegingen zoals luidsprekers achterin of oplossingen die naar het plafond stralen, zijn ook mogelijk.
De thuisbioscoop op de juiste manier uitlijnen
De juiste hoek speelt ook een rol bij het geluid. Als je meerdere luidsprekers gebruikt in een surroundsysteem, moeten de luidsprekers zo worden geplaatst dat alle geluidsgolven dezelfde afstand afleggen. Het punt waarop dit wordt bereikt, wordt de sweet spot genoemd. Dit is waar het geluid op zijn best is. Een ideale sweet spot is rond je bank of bioscoopstoel.
We hebben verschillende oplossingen voorbereid die afspeelapparaten en geluidssystemen omvatten, d.w.z. wat een tv alleen niet of niet voldoende kan bieden. Natuurlijk is de bekabeling ook inbegrepen, maar de randapparatuur is voldoende voor een eerste oriëntatie op dit punt. Het resultaat zijn surroundsystemen die zijn ontworpen voor verschillende budgetten en vereisten.
Betaalbare thuisbioscoop: alles-in-één oplossing
Niet iedereen die wil genieten van zijn eigen thuisbioscoop heeft de mogelijkheid om enkele duizenden euro’s te investeren in de technologie. Voor wie slechts een klein budget beschikbaar heeft, raden we dit 5.1 luidsprekersysteem van LG aan. Allereerst: de prijs is voor velen goed, maar je zult wel een paar compromissen moeten accepteren.
Er wordt geen UHD Blu-ray speler meegeleverd, maar een standaard Full HD versie. Als je toch een 4K TV hebt, zul je moeten vertrouwen op de upscaling van de ingebouwde processor. Hierdoor kan een kunstmatige 4K-resolutie worden gegenereerd – maar je zult het dan moeten stellen zonder een native resolutie voor Blu-rays. Als je meer van streamen houdt, zit je goed: je kunt nog steeds je favoriete content in 4K streamen via Netflix of Amazon Prime Video.
De levering omvat ook vier satellietluidsprekers, een middenluidspreker en een subwoofer. Samen leveren alle vijf de speakers een nominaal vermogen van 1000 watt. Als je je kleine tot middelgrote woonkamer wilt omtoveren tot een budgetvriendelijke thuisbioscoop en genoegen neemt met native 4K-kwaliteit voor Blu-rays, krijg je hier een betaalbaar totaalpakket. Als je geen UHD Blu-rays wilt missen en nog hogere eisen stelt aan het geluid, moet je verder lezen.
Beter geluid en meer mogelijkheden in de thuisbioscoop
Onze tweede home cinema-opstelling bestaat uit twee componenten die apart moeten worden aangeschaft. Het is mogelijk dat een van de twee al beschikbaar is en niet hoeft te worden aangeschaft. Het voordeel van deze modulaire oplossing is dat afzonderlijke apparaten naar behoefte kunnen worden vervangen. Naar onze mening biedt het concept dat we hebben gepresenteerd echter de meeste voordelen.
Meer dan alleen een UHD Blu-ray speler
Met een PlayStation 5 als het entertainmentcentrum van je thuisbioscoop heb je verschillende voordelen in één apparaat. Zo’n entertainmentstation biedt meer dan alleen games:
- UHD Blu-rays afspelen
- 4K-streaming op Netflix, Amazon Prime Video of Disney Plus
- Videogames spelen in 4K-resolutie (een kleine bonus)
Als je een gepassioneerde gamer bent, zul je het gemakkelijk vinden om het hele systeem te bedienen: De PS5-controller fungeert als afstandsbediening voor streaming, Blu-rays en videogames. Voor het beeld is dus gezorgd – nu ontbreekt nog het geluid.
Geluidsfijnheid: Dolby Atmos
Het Onkyo SKS-HT588 surroundsysteem is een echte insider tip met Dolby Atmos geluid voor een redelijke prijs. De leveringsomvang is aanzienlijk voor de prijs: twee kleine satellietluidsprekers, twee grotere satellietluidsprekers, een middenluidspreker en een subwoofer. De grotere luidsprekers doen niet vermoeden dat er aan de bovenkant ook twee plafondluidsprekers zijn geïntegreerd, die het Atmos-geluid naar het plafond sturen. De nominale output is hier 130 watt per kanaal – dat is zeker luid genoeg voor je woonkamer.
Het datacentrum van elke thuisbioscoop: AV-receiver
Hoewel de Xbox Series X|S een breed scala aan entertainment in de thuisbioscoop biedt, is de audio-video receiver, kortweg AV receiver, het centrale contactpunt. Hier komen alle audio- en videosignalen samen en worden ze naar hun respectievelijke bestemmingen gestuurd. In dit geval raden we een receiver aan die ook van Onkyo komt: de TX-SR393.
Deze meerkanaals hifiversterker heeft een groot aantal kanalen en aansluitingen op de achterkant. in ons geval zijn de 4K TV en Xbox Series X|S aangesloten op de AV-receiver via HDMI. Elke individuele luidspreker is aangesloten via een luidsprekerkabel met positieve en negatieve kabels. De actieve subwoofer is aangesloten via RCA.
Zodra alles is aangesloten en geïnstalleerd, kun je genieten van 5.1 surround sound: Voor 4K Blu-rays, videogames en streaming. In veel gevallen worden zelfs de dynamische geluidsformaten Dolby Atmos en DTS:X ondersteund. Hierdoor zit je midden in de actie met speelfilms op Blu-ray of Netflix en videogames op de Xbox Series X|S. De AV-receiver is ook compatibel met Bluetooth: Muziek streamen van een smartphone of tablet werkt natuurlijk ook.
Middeldure set met Dolby Atmos
Als de vorige oplossingen niet aan je eisen voldoen en je meer wilt, is deze opstelling misschien iets voor jou. Op dit niveau kun je je woonkamer een echte boost geven op het gebied van beeld- en geluidskwaliteit – maar je kunt het ook verplaatsen naar een speciale ruimte, zoals de hobbykamer. Bereid je voor op een oplossing voor audiofielen.
Het entertainmentstation voor je thuisbioscoop
In dit geval hebben we de Xbox Series X gekozen als entertainmentcentrum. Aan de oppervlakte lijkt dit misschien een beetje willekeurig, maar niet iedereen weet dat de console van Microsoft ook 4K UHD Blu-rays kan afspelen. Hij is ook geschikt voor Dolby Vision en Dolby Atmos. Native Dolby Cinema content kan dus zonder problemen worden afgespeeld. Je kunt met de Xbox Series X ook videogames spelen in 4K HDR-resolutie. Met een goed beeld en fantastisch geluid is dit erg leuk en een extra bonus.
Alternatief: High-end Sony UHD 4K-speler
Als je een nog betere beeld- en geluidskwaliteit wilt, dan moet je eens kijken naar de Sony UBP-X800M2. Deze hoogwaardige universele speler haalt nog meer uit alle Blu-rays, DVD’s en CD’s. Hij kan bijna alle schijf- en bestandsformaten afspelen en is vooral indrukwekkend op het gebied van audio. Hier kan de speler een zeer goed verdeeld, muzikaal geluid produceren. Natuurlijk ondersteunt de UBP-X800M2 ook Dolby Atmos.
De speakerset voor je thuisbioscoop met Dolby Atmos
Voor de middelgrote home cinema-oplossing hebben we een hoogwaardige speakerset van Teufel geselecteerd die geschikt is voor Dolby Atmos. De set bevat twee kolomluidsprekers met een 3-weg systeem, d.w.z. tweeter, midrange en woofer. De middenluidspreker, achterluidspreker en plafondluidsprekers hebben een tweewegsysteem, d.w.z. tweeters en middenluidsprekers. De subwoofer rondt het frequentiespectrum af in de lage en lage tonen.
Dit complete pakket bevat alles wat je nodig hebt voor een Dolby Atmos– en DTS:X-compatibele opstelling met topgeluid. We bevinden ons hier in een kwaliteitsbereik dat audiofans zeker tevreden zal stellen. De voordelen van deze set houden echter niet op bij de geluidskwaliteit: Er is hier ook genoeg flexibiliteit.
Terwijl de vloerstaande luidsprekers traditioneel naast de tv worden geplaatst en de boekenplankluidsprekers achter de bank, kunnen de Atmos-luidsprekers zowel worden neergezet als opgehangen. Je kunt ze bijvoorbeeld gebruiken als reflectiespeakers en ze bovenop de vloerspeakers plaatsen, of je kunt ze onder het plafond aan de muur hangen.
In het laatste geval moet je letten op een precieze plaatsing voor een optimaal geluid. De middenluidspreker wordt meestal recht voor de tv geplaatst. Tot slot kan de subwoofer naar wens worden geplaatst. Net als bij onze tweede optie is de AV-receiver bij de prijs inbegrepen.
De AV-receiver voor perfect geluid
De AV-receiver fungeert als interface tussen audio en video en als centraal controlecentrum voor het hele homecinemasysteem. Hier komen alle kabels samen: HDMI van Xbox Series X of Pioneer UDP-LX500 en TV, maar ook alle luidsprekerkabels voor de individuele luidsprekers. Net als bij de Onkyo HT-R495 is het aantal functies vrijwel onbeperkt: Dolby Atmos voor videogames, Netflix streaming en 4K Blu-rays, Bluetooth streaming via Spotify, Amazon Music etc. – alles is mogelijk. Je kunt ook gemakkelijk externe audioapparaten aansluiten op de AVR met de juiste kabel.
FAQ – Technische termen in homecinema
Als je een thuisbioscoop wilt opzetten en je bent een beginner in deze hobby, dan is het begrijpelijk dat je in het begin veel vragen hebt. We hebben de belangrijkste vragen verzameld en beantwoorden ze graag voor je.
Wat betekent 5.1.2?
Achter deze drie getallen, die erg verwarrend kunnen zijn voor beginners, gaan kanaalaanduidingen voor surroundsystemen schuil. Het eerste getal staat voor het aantal surroundkanalen, het tweede voor het aantal baskanalen en het laatste voor het aantal hoge tonen. Een 7.2.4 systeem bevat zes satellietluidsprekers, een middenluidspreker, twee subwoofers en vier plafondluidsprekers.
Waarom is geluid zo belangrijk?
Bioscoopbezoekers die net uit een filmvoorstelling komen, zijn meestal enthousiast over de fantastische film – maar realiseren zich alleen onbewust dat het geluid net zo inspirerend was. Als je een film wilt zien in de kwaliteit die de regisseur voor ogen had, moet je evenveel aandacht besteden aan het geluid als aan het beeld. Een actiefilm is pas echt leuk als de basreflex door het plafond gaat wanneer dat nodig is. Om dit te bereiken heeft bijna elk geluidssysteem een subwoofer – zowel soundbars als surroundsoundsystemen.
Voor grotere kamers raden we echter aan om meerdere subwoofers te gebruiken. Twee zou voldoende moeten zijn. Als de kamer kleiner is dan 50 tot 60 vierkante meter, volstaat één woofer ook. Als je overweegt om een tweede subwoofer te kopen, controleer dan eerst of er een tweede interface beschikbaar is op je AV-receiver.
Wat doen de verschillende luidsprekers?
Een 5.1.2-geluidssysteem bestaat uit acht luidsprekers: Twee voorluidsprekers, twee achterluidsprekers, een middenluidspreker, een subwoofer en twee plafondluidsprekers. De voorluidsprekers worden links en rechts van de tv geplaatst om een perfecte stereodriehoek te creëren. De achterluidsprekers, die meestal kleiner zijn dan de voorluidsprekers, staan aan de zijkant achter de kijkers.
De middenluidspreker bevindt zich recht voor de tv en reproduceert meestal dialogen die eigenlijk rechtstreeks uit het beeld zouden moeten komen. Een subwoofer zorgt voor de lage en lage tonen. De plafondluidspreker is verantwoordelijk voor geluid dat zich boven het hoofd afspeelt, bijvoorbeeld vliegtuigen of regen.
Wat zijn Dolby Atmos en DTS:X?
Zowel Dolby Atmos als DTS:X zijn objectgebaseerde, dynamische surround-formaten die hetzelfde principe volgen. Dolby Atmos is de gepatenteerde technologie van Dolby Laboratories, terwijl DTS:X het concurrerende formaat is van DTS Inc. Hier worden de geluidsbronnen altijd opgeslagen met een ruimtelijke vector zodat ze flexibel uit de juiste richting komen in elke meerkanaals opstelling.
Er wordt dan een individueel signaal toegewezen aan elke luidspreker, wat resulteert in echt 3D-geluid. Met Dolby Atmos klinkt een helikopter die over de scène vliegt alsof er echt een machine boven je zweeft. Of regen die neerkomt op een zonnescherm boven je hoofd. De mogelijkheden met Atmos zijn eindeloos.
In deze video wordt Dolby Atmos gedemonstreerd en uitgelegd.
Welke geluidsformaten spelen een rol in home cinema?
Dynamische geluidsformaten zijn de trend in home cinema. Vooral Dolby Atmos en zijn directe concurrent DTS:X spelen hierbij een rol. Er zijn echter bepaalde codecs binnen deze formaten. Zo kan Dolby Atmos gecomprimeerd, maar ook ongecomprimeerd worden verzonden.
Ongecomprimeerde Dolby Atmos is alleen mogelijk via HDMI eARC, in dat geval wordt de Dolby TrueHD codec gebruikt. Gecomprimeerde Atmos daarentegen gebruikt de Dolby Digital Plus codec. Bij deze laatste moeten de hoogtekanalen worden gecomprimeerd, omdat de informatie ook wordt verzonden op de sporen van de normale surroundkanalen.
Waar kan ik Dolby Atmos en DTS:X beluisteren?
Content met Dolby Atmos en DTS :X is niet alleen beschikbaar op UHD Blu-rays. De formaten die we kennen uit de bioscoop worden ook ondersteund door Netflix en Amazon Prime en door steeds meer videogames.
Wat is THX?
De THX-aanduiding is gebaseerd op een Amerikaans beeld- en geluidsbedrijf dat in 1983 werd opgericht door George Lucas. Dit bedrijf geeft certificeringen uit voor individuele producten die aan bepaalde eisen voldoen. Een THX-gecertificeerd home cinema-systeem reproduceert het geluid zoals het oorspronkelijk is ontworpen door de geluidstechnicus.
Welke kabels moet ik gebruiken voor video- en audiotransmissie?
Voor een home cinema-systeem moet je geschikte HDMI-kabels gebruiken voor alle videosignalen. Audiosignalen moeten worden verzonden via luidsprekerkabels of RCA.
Wat is HDR?
HDR verwijst naar een bepaald dynamisch en contrastbereik. De kleurdiepte voor HDR-inhoud is minimaal 10 bits, wat overeenkomt met een dynamisch bereik van 200.000:1. Er zijn verschillende formaten op de markt voor weergave. Hybrid Log Gamma, kortweg HLG, wordt gebruikt in de uitzendsector.
HDR10 is het meest verspreide statische HDR-formaat. Het dynamische HDR10+ formaat is het resultaat van een samenwerking tussen Samsung en Amazon Video en kan licentievrij worden gebruikt. Het concurrerende formaat is Dolby Vision, dat tot 12-bits kleurdiepte en 8K bij 120 hertz toestaat. Voor het gebruik moet een licentievergoeding worden betaald. Bij dynamische HDR-formaten kan de toonmappingcurve per scène worden aangepast.
Wat zijn upscaling en upmixing?
Upscaling komt uit de videosector en upmixing uit de audiosector. Bij upscaling wordt inhoud met een lagere resolutie kunstmatig verbeterd. Inhoud met een lage resolutie kan worden geüpscaled met behulp van beeldprocessors die in 4K-televisies zijn geïnstalleerd.
Upscaling kan leiden tot artefacten die bij goede upscaling niet merkbaar zouden moeten zijn. Met de juiste Blu-ray speler en de juiste tv zul je het verschil tussen Blu-rays en UHD Blu-rays nauwelijks herkennen. Upmixing streeft een vergelijkbaar doel na, maar dan op audiogebied. Audiotracks die niet geschikt zijn voor Atmos kunnen met behulp van kunstmatige verbetering worden uitgevoerd als Atmos-geschikt.
